Doğalgaz proje çizimi işlemleri, proje çizimi için yetkisi olan kişiler tarafından doğalgaz tesisatı kurulumu başlamadan önce yapılan işlemlerdir.

Bu projeler genellikle bilgisayar ortamında çizilirler. Proje çizimi yapılırken mutlaka gerçeğini bire bir yansıtacak şekilde yapılmalıdır. Bu işlemler için özel olarak tasarlanan çizim programları kullanılarak en gerçekçi çizimler yapılabilir.

Doğalgaz proje seçimi yapılırken önemli ayrıntılara dikkat etmek gerekir. Bu nedenle daha çizimler profesyonel programlar yardımcılığı ile profesyoneller tarafından yapılmalıdır. Proje çizimi kesinlikle yetkisi bulunan mühendisler tarafından veyahut gaz şirketleri tarafından yapılması uygun olmalıdır. Bu proje çizimi sadece bilgisayar üzerinden yapılmasını gerektiren bir durum ve iş olduğundan mütevellit sadece yetkili kişilere yaptırılması gerekmektedir. Proje çizimi kâğıt üzerinde belirlenen proje ile uygulanan yerdeki projeyle birebir aynı olmalı ve hiçbir detayın atlanmaması gerekmektedir. Proje çizimi için Autocad ya da Zetacad gibi profesyonel çizim programları vardır. Bu programlar hata payını sıfıra düşürerek gerçeğe en yakın çizimi yapmaya yardımcı olmaktadır. Projeye uygun nitelik taşımayan çizimler kabul edilmemekle beraber yeniden çizim gerektirmektedir.

Doğalgaz tesisatı ve proje çizimi İGDAŞ tarafından kontrol edilmekte, İGDAŞ tarafından yapılmamaktadır. Bu nedenle İGDAŞ proje çizimi için İGDAŞ sertifikası olan bir doğalgaz firması ile çalışılmalıdır. Gerek doğalgaz tadilat projesi gerekse doğalgaz proje çizimi için firmamızla görüşebilir, yetkili mühendis ve teknikerlerden oluşan uzman kadromuzla görüşerek projelendirme sürecini başlatabilirsiniz.

Doğalgaz Proje Çizimi Aşamaları Nelerdir?

Doğalgazlı cihazlarınızın proje çizimi için uzman kişiler binanıza gelerek gerekli ölçüm ve ön röleveyi alır. Çizimler öncelikle bilgisayar ortamında yapılır ve İGDAŞ’a onay için sunulur. İGDAŞ tarafından onaylanan proje için İGDAŞ’tan kontrol ve gaz açma randevusu alınır. Şartnameye uygun  proje çizimi yapıldıktan sonra gaz açım evrağı İGDAŞ mühendisleri tarafından onaylanır. Gaz açma tarihinde İGDAŞ gaz açma mühendisi ve firmamızın mühendisleri gaz açma işlemini tamamlar.

Herhangi bir İGDAŞ proje çizimi uygunsuzluğu tespit edildiğinde gerekli düzeltmeler yapılır.Proje çizimi ve doğalgaz tadilat projesi için mutlaka uzman kişiler ile görüşülmelidir. Proje çizimi bacalı kombiden hermetik veya yoğuşmalı kombiye geçişlerde zorunlu olarak yapılmalıdır.

Proje Onaylatma ve Gaz Açma

Proje onaylatma ve gaz açma başvurusu yapmadan önce, gaz bağlatılacak mahale en yakın doğal gaz servis kutusu eğer gaz kutusu yok ise ilgili yere bağlı mahallin doğal gaz sağlayıcısına başvurulurak hat çekilmesi gerekmektedir.

Doğal gaz dağıtım şirketi tüketicinin talebi halinde, binayı dağıtım ağına bağlamakla yükümlüdür; bağlantının teknik ve ekonomik açıdan mümkün olması yeterlidir. Hat çekme işleri dağıtım şirketinin programına göre yapıldığından zaman alabilir. Dağıtım şirketi, başvuruyu en geç 15 gün içerisinde değerlendirmeli ve uygun bulmazsa gerekçesini bildirmelidir.

Servis kutusu getirildikten sonra veya halihazırda var ise iç tesisat döşenmesi gerekecektir. İç tesisat döşenirken doğal gaz dağıtım şirketinden onaylı bir tesisat firması ile anlaşılarak proje oluşturulur ve doğal gaz dağıtım şirketinin onayı alınır. Proje onaylatma ve gaz açma işleminden önce iç tesisat da hazır olduğunda gaz kullanımı için gerekli işlemlere geçilebilir.

Proje onaylatma işleminden önce eğer, abone oldunuz ama binanızda doğal gaz kullanımına uygun tesisat yoksa aşağıdaki adımları izleyin:

• Dağıtım şirketinin yetki verdiği tesisat firmalarından birine başvurun. Sertifikalı tesisatçı firmaları dağıtım şirketinizden öğrenebilirsiniz.
• Yetkili firma binanıza uygun doğal gaz iç tesisat projesini çizer.
• Sertifikalı firma projenize dağıtım şirketinden onay aldıktan sonra iç tesisatınız döşenir.
• Tesisat döşendikten sonra aşağıdaki adımlar izlenir.

Eğer proje onaylatma ve gaz açma yapacaksanız ve daha önce hiç doğal gaz kullanımı yapılmamış evinizde uygun iç tesisat mevcutsa aşağıdaki adımları izleyin:

• Dağıtım şirketinin müşteri merkezine giderek doğal gaz kullanım sözleşmesi yapın ve güvence bedelini yatırın. Bir sonraki başlıkta kullanım sözleşmesi ile ilgili detayları bulabilirsiniz.
• Tesisatınız yeni ise tesisat projenizi çizen firma ile iletişime geçin.
• Tesisat firması dağıtım şirketinden gaz açma randevusu alır ve tesisatınızı kullanım için onaylatır. Sayacınız bağlanır ve gaz verilir.
• İç tesisatım mevcut olduğu bir yere taşındıysanız kullanım sözleşmenizi yapıp güvence bedelini ödedikten sonra doğal gaz dağıtım şirketinden yetkili ekip ile bir randevu belirlenir. Randevuya göre gelen ekip cihaz bağlantılarını yaparak gazı kullanıma açar.

Proje onaylatma ve gaz açma işlemi için doğal gazın kullanıma açılması işlemi yetkililer tarafından yapılmalıdır. Abonenin cihaz bağlantılarını kendi başına yaparak gazı kullanmaya başlaması tehlikeli olacağı gibi yasaktır ve böyle bir durumda para cezası uygulanmaktadır.

Daire İçi Tesisatı

Daire içi tesisatı, doğalgaz tesisastının içeriye döşenmesi işleminin adıdır. Daire içi tesisatı döşenirken ilk olarak doğalgaz sayaç montajı yapılır.

Sayaç montajı işleminin ardından içeriye boru döşeme işlemi yapılır. Sayaç montajı boru döşemesinin ardından daire içi tesisata gaz verilme işlemi yapılır.

Doğalgaz sayaç montajı yapılırken metalden esnek bağlantı elamanları kullanılmalıdır. Bu bağlantılar ile sayaç bağlantılarında ön geirlmeolma olasılığı ortadan kaldırılır. Daire içi tesisatı kurulurken mutlaka TS EN 331 standardına uygun gaz kesme vanası konulmalıdır. Daire içi tesisatı kurulurken kullanılan gaz kesme vanaları kolay ulaşılabilir yerlere konmalıdır. Bunun nedeni tehlike anında kolay ulaşılabilmesidir. Tesisat kurulumu yapılırken sayaçlar, duvardan 2 cm boşluk bırakılacak şekilde yerleştirilmelidir.

Sayaç montajından bir sonraki adım olan doğalgaz borusu döşeme işlemi, için dikkat edilmesi gereken bazı aşamalar vardır. Öncelikle, borunun dışına mutlaka bir boru kılıfı geçirilmelidir. Eş merkezli olarak döşenen boru ve kılıfın iç çap ölçüsü borunun dış çap ölçüsünde en az 20 mm daha büyük olmalıdır. Daire içi tesisatı döşenirken doğalgaz tesisatında kullanılan bu borular tam sızdırmaz bir şekilde yerleştirilmelidir. Koruyucu boru olarak adlandırılan bu borular, dış ve iç tarafından yaklaşık 10 mm, döşeme geçişlerinde ise üstte 20 mm altta (tavan) 10 mm taşması sağlanmalıdır. Kılıf, geçtiği yere çimento harcı veya alçı ile sabitlenmelidir. Kullanılacak kılıf malzemesi duvar geçişlerinde sert plastik ya da çelik olmalı, döşeme-kat geçişlerindeyse sadece çelik kılıflar kullanılmalıdır.

Bina İçi Doğalgaz Tesisatı Bölümleri

Ana Kesme Vanası: Bir binaya verilen gazı tamamen güvenli şekilde kesebilmek veya bir daireye ait gazı kontrol edebilmek üzere bağlantı hattı başına konulan küresel tip gaz kesme elemanıdır.

Dağıtım Borusu: Ana emniyet vanası ve regülatörden sonra gaz sayaçlarının giriş bağlantılarına kadar düşey veya yatay olarak çekilen boru hattıdır.

Kolon Borusu: Düşey olarak çekilen dağıtım borularıdır.

Sayaç Bağlantı Hattı: Kolon hattı ile sayaç girişi arasında bulunan borudur.

Tüketim Hattı: Sayaçtan en son ayırım(sorti) hattına kadar olan ana borudur.

Ayırım Hattı: Tüketim hattından ayrılan ve cihaz bağlantı vanasına (sorti musluğu) kadar olan borudur.

Cihaz Bağlantı Hattı: Cihaz bağlantı vanasından cihaza kadar olan hattır.

Sanayi Doğalgaz Tesisatları

Sanayi doğalgaz tesisatları, alanında tecrübeli ve bu konuda bilgili ve uzman firmalar tercih edilmelidir. Bunun nedeni sanayi doğalgaz tesisatları sistemlerinin hem can hem de mal güvenliği için çok önem ve özen gerektiren tesisatlar olmasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle mutlaka firma tercihi doğru yapılmalıdır.

Sanayi doğalgaz tesisatları projelendirme işlemleri yapılırken mühendisler tarafından iş güvenliği ve işçi sağlığı kurallarına bağlı kalınmalıdır. Sanayi doğalgaz tesisatları kurulumu yapılırken, doğalgaza dönüşüm işlemi ihtiyaç duyulan gaz debisi ve basıncına uygun bir şekilde yapılmalıdır.  Bu tesisat işlemleri yapılırken, mevcut kazan ve brülör durumuna bakılır. Ayrıca kazan dairesi ve havalandırılma durumu ile emniyet ve güvenlik sistemleri ile birlikte baca gibi temel unsurlar baz alınır. Sanayi doğalgaz tesisatları esnasında montajı yapılacak olan doğalgaz hattı, sistem içerisinde gerekli olan teslim noktalarından alınır.

Sanayi Doğalgaz Tesisatları İçin Sırasıyla:

-Gaz debisi ve basınç değerleri tespit edilir.

-Bu tespitlere göre boru hattı tasarımı yapılır.

-Tesiste bulunan Yakıcı Cihazların tipi ve yaşı dikkate alınır. Ya da Kapasiteye uygun Yakıcı Cihazların’’ seçimi yapılır.

-Kazan dairesinin konumu ve havalandırılması teknik şartnamelere göre baz alınır.

-Bacalar şartnameye göre düzeltilir ya da gerekli ise yeniden yapılır.

-Tesisin emniyeti ve uzun ömürlü olması için, standartlara uygun malzeme alınır ve alanında uzman ekip arkadaşlarımız gönderilerek hizmetimiz gerçekleştirilir.

Gaz teslim noktalarında, sanayi doğalgaz tesisatları için gerekli olan gaz debisi, basınç ve bölgedeki doğal gaz hattının çelik ya da PE olmasına göre değişkenlik gösterir.

Sanayi Doğalgaz Tesisatları İçerisine Kullanılan Gaz Teslim Noktaları Şunlardır:

– İstasyon (PE hattan beslenen)

– İstasyon (Çelik hattan beslenen)şeklinde olabilir.

– Servis kutusu

Sayaç Seçimi:

Tesiste gerekli sayaç büyüklüğünü belirlemek için şu iki faktör önem arz etmektedir;

1-Tesis için gerekli maksimum gaz debisi.

2-Sayacın bulunduğu hattaki minimum gaz basıncı dikkate alınır.

Güzergah Seçimi:

Boru hattının mekanik hasar ve aşırı gerilime maruz kalmayacağı emniyetli yerlerden geçirilmesine dikkat edilmelidir. Boru hatları yakıt depoları, drenaj kanalları, kanalizasyon, havalandırma bacası, asansör boşluğu ve yangın merdivenleri gibi yerlerden kesinlikle geçirilmemelidir. Yeraltındaki gaz boruları diğer borulara ve binalara yeterli emniyet mesafesinden geçirilmelidir. Boru hattının, geçiş noktalarında oluşabilecek mekanik zorlanmalara karşı esnek bağlantı elemanları kullanılır.

1. a) Gaz boru hattı çelik kılıf içine alınmalı,
2. b) Kılıf borusu için de kaynaklı ekler kullanılmamalı,
3. c) Bu yerlerde hiçbir yardımcı boru elemanı tesis edilmemeli,
4. d) Korozyon tehlikesi sıfıra indirilmeli,
5. e) Uygun havalandırma düzeneği oluşturulmalıdır.

Üretim Doğalgaz Tesisatları

Üretim doğalgaz tesisatları Bakan Group tarafından kurulumu yapılan sistemler arasında yer alır. Üretim doğalgaz tesisatları, standart doğalgaz tesisatları kollarından birisidir.

Doğalgaz, hava ile çok iyi karışarak yanma verimliliğini yükselten bir yakıttır. Yandığında kül bırakmaması nedeniyle temiz yakıtlar olarak bilinir. Yanması son derece hassas olarak kontrol edilebilir. Bu nedenle oldukça yüksek teknoloji ile üretilen gaz yakıcı cihazlar imal edilmiştir. Doğalgaz yakıcıları tamamen otomatik kontrolle ve emniyetli bir şekilde çalışır. Devreye çabuk girip çıkabilir. Bu cihazları doğalgaz brülör kazan sistemleri, kombiler, kat kaloriferleri, doğalgaz sobaları ve doğalgazlı şofbenler olarak sıralayabiliriz. Doğal gaz tesisatları üretim doğalgaz tesisatları ve kullanım doğalgaz tesisatları olarak ikiye ayrılırlar.

Üretim Doğalgaz Tesisatları Döşenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar

• Gaz Borularının Erişilebilirliği
• Doğalgaz boruları açıktan görülebilecek ve kolayca ulaşılabilecek şekilde döşenmelidir.
• Sıva altına doğalgaz tesisat borusu döşenmez.
• Doğalgaz iç tesisat boruları, taşıyıcı yapı elemanı olarak kullanılmaz.
• Gaz boruları kapalı hacim içinden, sözgelişi kanal, asansör boşlukları, havalandırma vb içinden geçirilmemelidir.

Üretim Doğalgaz Tesisatları Sistemlerinde Sızdırmazlık

Gaz boru bağlantı elemanlarıyla yapılmış dişli bağlantılarda amacına uygun plastik esaslı vb sızdırmazlık malzemeleri kullanılmalı veya sızdırmazlık macunu ile birlikte keten kullanılmalıdır. Bu sızdırmazlık malzemeleri TS EN 751 – 2 standardına uygun olmalıdır.

Yapımı bitmiş tesisatlar projesine uygun olarak döşendikten sonra dönüşüm için yetkili tesisat firması ve gaz kuruluşu yetkilileri tarafından test işlemi gerçekleştirilir. Onaylanmış, projesine uygun olarak tamamlanmış tesisatların cihaz bağlantıları da yapılmış olarak sızdırmazlık testine tabi tutulacaktır. Sızdırmazlık testleri şu şekilde yapılmalıdır: İşletme basıncının 21 mbar olduğu durumlarda sadece 21mbar sızdırmazlık testi uygulanmalıdır. 21mbar sızdırmazlık testinde, ilk gaz açma işlemi yapılacak olan tesisatlarda test basıncı işletme basıncının en az 50 mbar üzerinde olmalıdır. Bu basınç altında sıcaklık dengelenmesi için 10 dakika beklendikten sonra, tesisatta 10 dakika süre ile U manometre kullanılarak tüm branşman ve cihaz vanaları açık konumda iken test işlemi gerçekleştirilmelidir. Bu test esnasında manometrede basınç düşmesi olmamalıdır. İşletme basıncının 300 mbar olduğu durumlarda test basıncı işletme basıncının 1,5 katı olmak üzere 15 dakikası dengelenme süresi, 30 dakikası test süresi olarak toplam 45 dakika boyunca uygulanmalıdır. Test ekipmanı olarak 0,1 bar hassasiyetli metalik manometre kullanılmalı ve test süresince basınç düşmesi olmamalıdır. Mevcut gaz kullanılan tesisatlarda cihaz ilavesi, cihaz iptali, güzergah değişikliği v.b. tadilat gerektiren durumlarda testler işletme basıncının 1,5 katı basınçta tekrar yapılır.

Tesisatın işletmeye alınmasından sonra tesisattaki kalan hava, sayaca en uzak noktada bulunan cihaz vanası açılarak dışarı atılır. Bu işlemin yapıldığı bölmeler iyice havalandırılmalı ve bu işlem süresince bu yerlerde açık alev, ateş bulundurulmamalı, sigara içilmemeli, elektrikli cihazlar ve kapı zilleri çalıştırılmamalıdır. Cihazlar yetkili servisleri tarafından devreye alınmalıdır.

Sızdırmazlığı sağlanmayan tesisatlara gaz verilmemelidir. Kaçıran ekleme parçaları, hatalı borular yenilenmeli ve tekrar sızdırmazlık kontrolü yapılmalıdır. Boru çatlaklarının kaynakla tamiratı yönüne gidilmemeli bunlar yenileriyle değiştirilmelidir. Tesisatın testi tamamlandıktan sonra boru içindeki basınçlı hava tesisatın en üst katında bir kör tapa açılmak suretiyle boşaltılmalıdır. Test sonucu olumlu ise bu bölüme gaz verilir. Test sırasında tesisata girmiş olan hava, sayaca en uzak noktada bulunan cihaz vanası açılarak dışarı atılır. Bu işlemin yapıldığı bölmeler iyice havalandırılmalı ve bu işlem süresince bu yerlerde açık alev, ateş bulundurulmamalı, sigara içilmemeli, elektrik cihazları ve kapı zilleri çalıştırılmamalıdır. Havanın tesisat içinden atıldığına tamamen emin olduktan sonra açılan tapalar ve vanalar kapatılıp, varsa test sonrası yapılan sayaç ve cihaz bağlantıları gaz verildikten sonra anti korozif sabun köpüğü ile sızdırmazlık testi yapılır. Ayrıca üretim doğalgaz tesisatında gaz kullanılıyor ise ve bu mevcut tesisata yeni bir cihaz veya cihazlar eklenmişse gaz ile test tekrar yapılır. Bunun için; öncelikle tesisata bağlı olan tüm cihazlar ve cihaz pilotları kapatılır, sayaç girişindeki vanadan gaz kesilir test nipelinin vidası açılarak buraya U manometre takılır. Sayaç giriş vanası yavaşça açılarak basınç 10 mbar’a çıkartılır. Tekrar sayaç giriş vanası kapatılarak 1 dakikalık bir süre ısı karalılığı için beklenerek sonraki 2 dakika da basınç izlenir. Basınçta bir yükselme varsa sayaç vanası kaçırıyor demektir. Bu durumda vana gerekirse değiştirilir. Daha sonra tüm cihazlar gaz dağıtım şirketi yetkilisi tarafından çalıştırılarak varsa gerekli ayarları yapılır ve gerekli resmi evraklar ve cihazların kullanım talimatnameleri aboneye teslim edilir.

Üretim Doğalgaz Tesisatları Borularının Mekanik Darbelere Karşı Korunması

Gaz taşıyıcı çelik borular binaya bir tehlike anında kolayca ulaşılabilen bir yerinden girmelidir. Buradaki ana gaz borusu ve ana kapama vanası hasar görmeyecek şekilde darbelere karşı monte edilmiş ve korunmuş olmalıdır. Bu yer bina deposu ve oturma yeri olarak kullanılmamalıdır. Kapama vanası küresel çelik vana olmalı, gerekli görülürse muhafaza altına alınmalıdır. Bina bağlantı hatları, bina dış duvarı ve döşemelerden koruyucu borular kullanılmak suretiyle geçirilmelidir. Bu hatların zemin üstüne çıkış ve bina içine giriş noktaları arasında kalan kısımları korozyona ve mekanik darbelere karşı tam korunmuş olmalıdır.

Üretim Doğalgaz Tesisatları Borularının Yapı Elemanlarına Tespiti

Üretim Doğalgaz Tesisatları boruları boru çapları göz önünde bulundurularak uygun aralıklarla düşey borularda kelepçelerle, yatayda döşenen borularda ise hem kelepçe hem de konsollarla tavan ve duvarlara sağlam bir şekilde tespitlenmelidir. Boru çaplarının büyük veya boruların ağır olması hallerinde ise duvara veya zemine uygun boru destekleri sabitlenmelidir.

Açık Alan Isıtıcı Doğalgaz Tesisatları

Doğalgaz tesisatları, ısınma, soğutma, sıcak su elde etme gibi alanlarda kullanıldığı gibi sanayilerde üretim amaçlı olarak da kullanılmaktadır. Doğalgaz tesisatları kapalı alanlarda olduğu gibi açık alanlarda da açık alan ısıtıcı doğalgaz tesisatları ile ısınma imkanı sağlamaktadır. 

Doğalgazın yanabilmesi için %5 ile %15 arasında hava karışımı yapması gerekir. Doğalgaz havadan daha hafif bir gazdır ve bu nedenle yanma için gaz ve havanın karışım oranı çok önemlidir. Açık alan ısıtıcı doğalgaz tesisatları, hava ve gaz dengesini koruyarak açık alanların ısınmasını sağlamaktadır. Açık alanları da ısıtmada kullanılan doğalgaz temiz bir gazdır. Yandığında kül, karbonmonoksit ve kükürt bileşikleri oluşturmaz ve çevrede asit yağmuruna sebep olmaz. Yalnızca karbondioksit ve su buharı oluşur. Bunun yanında azot oksit emisyonu diğer yakıtlara kıyasla daha azdır. Doğalgazın tutuşma sıcaklığı 650°C’dir.

Açık Alan Isıtıcı Doğalgaz Tesisatları İçerisinde Kullanılan Doğalgazın Özellikleri Nelerdir?

• Açık alan ısıtıcı doğalgaz tesisatlarında doğalgaz her an kullanıma hazırdır. 
• Bu tür ısıtma sistemlerinde doğalgaz birincil enerji olarak borular ile, taşıma kayıpları, nakliye termin yeri olmadan ve temel taşıma yollarını meşgul etmeden kullanıcıya gelir. 
• Doğalgaz uzun süreli bir enerji kaynağıdır. Büyük rezervlerden, on yıllar ötesine kadar uzanan sağlam anlaşmalarla emniyete alınmıştır. 
• Açık alan ısıtıcı doğalgaz sistemlerinde doğalgaz depolama yeri gerektirmez, böylece açık alanlarda ekstra depolama alanları oluşturmaya gerek yoktur.
• Açık alan ısıtıcı doğalgaz sistemlerinde kullanılan doğalgaz ekonomiktir. Zaman ve işgücü tasarrufu sağlanır. 
• Doğalgaz çevre dostudur. Kalıcı atıklar bırakmadan yanar. 
• Açık alan ısıtılmasında kullanılan doğalgazlı cihazlarda ısı geçişi kısa sürede olur. Böylece ortamın daha hızlı ısınması sağlanır.
• Özellikel açık alanları ısıtmada kullanılan doğalgazlı cihazlarda sıcaklık kontrolü çok hassas olarak yapılır, konfor ve enerji tasarrufu sağlanır. 

Açık Alan Isıtıcı Doğalgaz Tesisatları Avantajları Nelerdir?

* Yanmanın hassas olarak kontrol edilebilmesi için yakıt kaybını en aza indirir.

* Uzun zaman dilimi içinde aynı yakıt kalitesi elde edilebilir.

* Gaz oluşundan dolayı hava ile çok iyi ve birebir olarak karışabildiğinden yanma verimi yüksektir. 

* Ön yakıt hazırlama masrafı yoktur. 

* Alev boyu fuel-oil ve kömüre göre daha kısadır, yanmayı tamamlamak için gereken zaman da kısadır. Böylece daha küçük kazanlar kullanılarak maliyet azalır, yerden tasarruf edilir. 

* Katı ve sıvı yakıtlar yanma ürünü olarak kükürt içerdiğinden, baca gazlarının suyun yoğunlaşma noktasına kadar soğutulması ve böylece suyun gizli ısısından faydalanılması imkanı yoktur. Ekonomizer ilave edilerek doğalgazın baca sıcaklığı 56°C’a kadar indirilebilir.